Definitie :
slijtage van kraakbeen met reactieve botvorming
- afbeelding gezonde heupkop 1 en detail 2
- beginnende artrose 3 en detail beginnende artrose 4
- gevorderde artrose heupkop detail 5
Kenmerken :
- zeer frequente aandoening door verouderen en vervroegd door trauma of afwijkingen
- vooral bij vrouwen na de menopauze
- familiaal
Radiografisch :
- ernst van de beelden weinig correlatie met klachten in artrose handen en wervelzuil : zeer gevorderde artrose soms zonder klachten (afbeelding
vinger 6 en wervelzuil 7)
vooral bij heupartrose (afbeelding heup 8), en veel minder bij knieartrose betere correlatie tussen klachten en beelden (afbeelding knie 9)
- de dikte van het kraakbeen vermindert : vernauwing van gewrichtsspleet
- verbreding van het gewrichtsvlak door osteofytvorming door onderliggende botreactie
- juist onder het kraakbeen denser bot (osteosclerose)
- soms subchondrale cysten
- soms losse stukjes kraakbeen
Welke klachten ?
- pijn door overdruk door ontsteking in het gewricht
- pijn door peesontstekingen of bursitis door spierzwakte of vervormingen
- stramheid na inactiviteit door ontsteking
- functionele beperkingen door gewrichtszwelling, botvervorming, instabiliteit en spierzwakte
Verschillende vormen :
- Veralgemeende nodulaire vorm: (zie afbeelding artrose handen vooral
distaal 10) vooral aantasting distale vingergewrichten: vaak nodulen
ter hoogte van de kleinste gewrichten: Heberden nodulen (distaal
interfalangiaal gewricht) zie afbeelding 11
soms proximale vingergewrichten: Bouchardnodulen (proximaal
interfalangiaal gewricht)
carpometacarpaal, metacarpofalangiaal (MCP) en interfalangiale duim soms
MCP II en III
toch blijven deze gewrichten nog functioneel
geassocieerd aan knie-, heup- en wervelzuilartrose
- Erosieve-inflammatoire artrose: (zie afbeelding 12 erosieve artrose handen vooral proximaal en distaal)
distaal en proximaal interfalangiaal handen
episodisch agressieve inflammatie
subchondraal erosief: destructief
functioneel meer getroffen : instabiliteit, ankylose
onderscheid te maken met andere vormen van inflammatoir reuma
- Grote gewrichten artrose:
knie: zware bot- en kraakbeenaantasting met instabiliteit en toename
asafwijkingen (vb O-benen)
heup (vooral bij vooraf bestaande aandoening):
vooral bij de man: bovenpool, snel progressief
vooral bij de vrouw: mediaal (centraal), traag progressief
concentrische aantasting
- Kristal-geassocieerde artrose :
uraatkristallen (jicht), CPPD (calciumpyrophosphate dihydrate) en apatiet : chondrocalcinose of pseudojicht
- Artrose associatie met bepaalde aandoeningen (vb de heup) :
- epiphyseale dysplasie (Stickler syndroom, Perthes)
- acromegalie
- avasculaire necrose
- ziekte van Paget
- neurogeen lijden
Behandeling :
- vermindering van de belasting :
- aanpassing van het gewicht,
- lichter type arbeid, aanpassing dagelijkse activiteiten
- steunzolen
- wandelstok
- de spieren moet goed getraind worden, DDF, stretching, oefenschema
- pijnstilling :
- chondroïtinesulfaat / glucosaminesulfaat in studie
- actieve opname van curcumine (Flexofytol) in studie
- collageen hydrosylaat (CH-Alpha) in studie
- IA corticoïd kan een goed effect hebben
- IA hyaluronzuur
- spalken bij instabiliteit, aangepaste werktuigen, aangepaste omgeving
- fysiotherapie
- prothese, ascorrectie door osteotomie, artroplastie
- behandelen van secundaire depressie, angst, spanning
-
leren omgaan met de handicap
Terug
|
